Khi làm thủ tục xuất nhập khẩu, bạn phải kê khai hải quan, trong đó cung cấp đầy đủ những thông tin hàng hóa cần thiết: tên hàng, nhãn hiệu, model, số lượng, đơn giá, mã HS, thuế suất…Tiếp đó là quy trình kiểm hóa của cơ quan hải quan. Hãy cùng Vietaviation tìm hiểu về vấn đề kiểm hóa nhé!

1. Kiểm hóa là gì?

Là việc cơ quan hải quan xem xét, xác định tính hợp pháp, tính chính xác của bộ hồ sơ hải quan và thực tế hàng hoá, vật phẩm trong quá trình làm thủ tục xuất khẩu, nhập khẩu.

2. Các loại kiểm hóa

Kiểm hóa có các cách kiểm hóa như: kiểm hóa bằng máy soi container, kiểm hóa bằng máy soi container di động, kiểm hóa thủ công, kiểm hóa trực tiếp.

Kiểm hóa bằng máy soi container, kiểm bằng máy soi container di động quy trình thực hiện giống như kiểm bằng máy soi bên trên. Còn với hàng kiểm hóa thủ công, chủ hàng rất tốn thời gian trong việc xuống cảng tìm hạ container vào vị trí chỉ định, đợi cán bộ hải quan tới và vận chuyển cắt chì để kiểm tra. Mức độ kiểm hóa hàng hóa tùy vào giá cả của lô hàng, trường hợp nhiều nhất là 100%: toàn bộ lô hàng.

Về kiểm hóa trực tiếp thì các bước cũng tương tự nhưng kiểm hóa trực tiếp có ưu điểm hơn là mức độ kiểm tra ít hơn, khoảng 10%. Nếu thấy có vấn đề, hải quan sẽ yêu cầu chủ hàng đến Chi cục để giải quyết.

3. Các bước kiểm hóa

Việc kiểm tra thực tế này có thể được tiến hành theo một trong hai cách: kiểm soi, hoặc kiểm thủ công (tôi hay nói vui, kiểu như “mổ soi” hoặc “mổ phanh” trong phẫu thuật).

Nếu hàng container phải kiểm bằng máy soi (do hệ thống phần mềm tự động phân, hoặc theo yêu cầu của cơ quan hải quan hoặc cơ quan chuyên ngành khác), bạn đăng ký thủ tục để kéo hàng đến trạm máy soi container của hải quan. Với loại này, xe container hàng sẽ chạy qua máy soi, mà không cần cắt chì niêm phong.

Hải quan căn cứ vào kết quả phân tích hình ảnh để quyết định có thông quan hay không. Nếu thấy nghi ngờ, họ có thể yêu cầu tiếp tục chuyển sang kiểm thủ công: mở container để kiểm tra trực tiếp. Bác nào vào trường hợp này thì hơi bị tốn kém chi phí, phải trả “double” mà.

Với hàng kiểm hóa thủ công, bạn phải xuống cảng tìm hạ container vào vị trí chỉ định (có khi là ngay tại vị trí gần đó), và ngồi đợi cán bộ hải quan tới. Khi họ tới, bạn gọi nhân viên cảng cắt chì (seal) để đưa hàng ra kiểm. Có loại hàng cần thêm công nhân cảng hay xe nâng hỗ trợ để rút hàng ra kiểm hóa.

Tùy theo loại hàng, mức độ rủi ro về giá, mà hải quan có thể yêu cầu kiểm lượng hàng nhiều hay ít. Trường hợp nhiều nhất là 100%: kiểm tra toàn bộ lô hàng. Bạn sẽ rất mất công sức, chi phí, và thời gian nếu rơi vào trường hợp này.

Thường thì sẽ kiểm tra ít hơn, thì chỉ khoảng 5-10% gì đó. Và nếu hàng không có gì nghi vấn; thì hải quan cũng chỉ yêu cầu mở một vài thùng/kiện để kiểm. Nếu không vấn đề là xong. Nếu thấy có vấn đề, hải quan sẽ chất vấn; và có thể yêu cầu chủ hàng đến Chi cục để giải quyết.

Còn nếu khi kiểm tra thấy số lượng và chủng loại hàng hóa, tem nhãn mác… khớp với thông tin trên tờ khai, thì coi như ổn. Bạn sẽ quay lại chi cục hải quan để thanh lý (quyết) tờ khai. Việc này thường làm vào cuối buổi; sau khi hải quan đi kiểm 1 vòng hết các lô hàng theo lịch trình của họ.

4. Một số lưu ý khi kiểm hóa

– Nên chuẩn bị hàng hóa sẵn sàng. Bạn nên có người tới cảng sớm, tìm hạ container trước khi hải quan tới. Tránh trường hợp tốn thời gian của cả bạn và hải quan.

– Xem kỹ trước hồ sơ, nhất là những nội dung về số lượng, loại bao kiện hàng. Điều này giúp bạn có thông tin chủ động để giải thích với hải qua khi được hỏi đến; khi đó việc kiểm tra sẽ diễn ra suôn sẻ hơn.

– Dụng cụ mang theo khi cần thiết: chì (để kẹp lại sau khi kiểm hóa), dao cắt giấy, băng dính…

– Chú ý tem nhãn mác của hàng. Vì đó sẽ là nguyên nhân gây ra nhiều rắc rối về chất lượng khi hải quan nhìn thấy. Nhẹ thì nhắc nhở, nặng thì bị xử phạt hành chính, trục xuất khỏi Việt Nam,…